Epiktet | Stoicyzm

ZABIERZ SIĘ DO PRAWDZIWEJ PRACY

„Jestem waszym nauczycielem, a wy moimi uczniami. Mój cel to uczynić z was kompletnych ludzi, nieskrępowanych, pozbawionych kompulsywnych zachowań i wstydu, swobodnych, wolnych, kwitnących i szczęśliwych, podkładających ufność w Bogu w rzeczach dużych i małych. Wasze zadanie to uczyć się pilnie praktykować wszystkie te rzeczy. Dlaczego więc nie doprowadzicie tej pracy do końca, skoro macie słuszne zadanie, a ja mam zarówno właściwy cel, jak i odpowiednie przygotowanie? Czego brakuje? […] Zadanie to jest wykonalne i jest jedyną rzeczą, jaka leży w naszej mocy. […] Zostawmy więc przeszłość za sobą. Musimy tylko zacząć. Uwierz mi, a przekonasz się o tym.”

 

Epiktet, Diatryby, 2.19.29-34

Muzoniusz Rufus | Stoicyzm

NIGDY NIE RÓB NICZEGO NAWYKOWO

„Zatem w większości innych spraw radzimy sobie z okolicznościami nie według słusznych założeń, ale przede wszystkim wedle złego nawyku. Wszystko, co rzekłem, wskazuje, że człowiek w trakcie kształtowania musi starać się wyjść ponad to: przestać szukać przyjemności i uciekać od bólu, przestać kurczowo trzymać się życia i wzdrygać się przed śmiercią, a w kwestii właśności i pieniędzy przestać cenić przyjmowanie nad dawanie.”

 

Muzoniusz Rufus, Wykłady, 6.25.5-11

Seneka | Stoicyzm

SPOKÓJ WYNIKA Z UTRZYMANIA KURSU

„Spokój ducha mogą odnaleźć tylko ci, którzy osiągneli niewzruszone i stałe poglądy. Pozostali nieustannie zmieniają decyzje; wahają się, na zmianę odrzucając i akceptując różne rzeczy. Jaki jest powód tej chwiejności? Wynika ona z tego, że dla takich ludzi nic nie jest jasne, dlatego posługują się najmniej pewną wskazówką – powszechnymi opiniami.

 

Seneka, Listy Moralne do Lucyliusza, 95.57b-58a

Marek Aureliusz | Stoicyzm

PRZETNIJ SZNURKI STERUJĄCE TWOIM UMYSŁEM

„Zrozum w końcu, że masz w sobie coś potężniejszego i bardziej boskiego niż to, co budzi cielesne namiętności i steruje tobą jako marionetką. Jakie myśli zajmują w tej chwili mój umysł? Czy nie jest to strach, podejrzliwość, pożądanie lub coś w tym rodzaju?

 

Marek Aureliusz, Rozmyślania, 12.9

Epiktet | Stoicyzm

OBSZAR KONTROLI

„Kontrolujemy nasze rozumne wybory i wszystkie czyny zależne od wolnej woli. Nie mamy kontroli nad ciałem i jego częściami, majątkiem, rodzicami, rodzeństwem, dziećmi, ojczyzną ani nad niczym, z czym możemy być związani”

 

Epiktet, Diatryby, 1.22.10

Epiktet

JEDYNA DROGA DO SPOKOJU DUCHA

„Pamiętaj o tym o poranku, we dnie i w nocy: istnieje tylko jedna ścieżka do szczęścia, a jest nią rezygnacja ze wszystkiego, co znajduje się poza obszarem twego wyboru. Nic poza nim nie uznawaj za swoją własność. We wszystkich poza nimi zdaj się na Boga i los.”

 

Epiktet, Diatryby, 4.4.39

Epiktet | Stoicyzm

JEŚLI ZALEŻY CI NA BRAKU RÓWNOWAGI…

„Jeśli człowiek skoncentruje się na swych rozumnych wyborach i wynikających z nich czynach, zyska dzięki temu siłę do uwolnienia się [od tego, co od niego zależy]. Jeśli jednak skupi się nie na swych rozumnych wyborach, ale na rzeczach niezależnych od siebie, próbując uniknąć tego, co zależne od innych, będzie odczuwał niepokój, lęk i brak równowagi”

 

Epiktet, Diatryby, 2.1.12

Epiktet | Stoicyzm

JEŚLI CHCESZ ZACHOWAĆ RÓWNOWAGĘ

„Istotą dobra jest określony rodzaj rozumnego wyboru. Istotą zła jest rozumny wybór innego rodzaju. Czym są zatem rzeczy zewnętrzne? Są to tylko surowce dla rozumnego wyboru, który przetwarzając je, sam znajduje dobro lub zło. Jak znajduje dobro? Nie przez zachwycenie się surowcami! Jeśli sądy o nich są prawdziwe, nasze wybory są dobre, natomiast jeżeli te są wypaczone, wybory stają się złe.

 

Epiktet, Diatryby, 1.29.1

Epiktet | Stoicyzm

CO MOŻEMY KONTROLOWAĆ, A CO POZOSTAJE POZA NASZĄ KONTROLĄ

„Niektóre rzeczy są od nas zależnem natomiast inne – niezależne. Kontrolować możemy; nasze opinie, wybory, pragnienia, niechęci i, jednym słowem, wszystko to, co sami czynimy. Nie mamy kontroli nad: ciałem, majątkiem, reputacją, stanowiskiem i, jednym słowem, wszystkim tym, co nie jest naszym dziełem. Co więcej, rzeczy zależne od nas są z natury wolne, niczym nieograniczone i wolne od przeszkód, natomiast te, nad którymi nie mamy, są mało warte, wciągają nas w niewolę, można nam ich zakazać i do nas nie należą.”

 

Epiktet, Enchiridion, 1.1-2

Seneka | Stoicyzm

DOSTRZEGANIE NASZYCH UZALEŻNIEŃ

„Musimy odrzucić wile rzeczy, od których jesteśmy uzależnieni, ponieważ uznajemy je za dobro. W przeciwnym razie utracimy odwagę, którą należy stale wystawić na próbę. Utracimy też wielkość duszy, widoczną tylko wtedy, gdy gardzimy jako błahostkami tym, co pospólstwo uznaje za najbardziej pożądane”.

 

Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, 74.12b-13

Epiktet | Stoicyzm

SIEDEM KONKRETNYCH FUNKCJI UMYSŁU

„Odpowiednie zadanie dla umysłu to ćwiczenie się w wyborze, unikaniu, pragnieniu, odczuwaniu odrazy, przygotowaniach, określeniu celu i wyrażaniu aprobaty. Co zatem możesz zaburzać i utrudniać właściwe jego funkcjonowanie? Nic innego jak jego własne błędne decyzje.”

 

Epiktet, Diatryby, 4.22.6-7

Marek Aureliusz | Stoicyzm

GDZIE, KTO CO I DLACZEGO?

„Człowiek, który nie wie czym jest wszechświat, nie wie też, gdzie się znajduje. Jeśli ktoś nie zna swego celu w życiu, nie wie, ani kim jest, ani czym jest wszechświat. Jeśli ktoś nie wie żadnej z tych rzeczy, nie wie też, po co żyje. Co więc mamy myśleć o tych, którzy szukają pochwał lub unikają krytyki ludzi niewiedzących, ani gdzie się znajdują, ani kim są?”

 

Marek Aureliusz, Rozmyślania, 8.52

Seneka | Stoicyzm

JASNO OKREŚL SWOJE INTENCJE

„Niech wszystkie twe wysiłki zmierzają do określonego celu, o którym powinieneś pamiętać. To nie działania zaburzają ludziom spokój umysłu; to fałszywe przekonania prowadzą ich do szaleństwa.”

 

Seneka, O pokoju ducha, 12.5

Marek Aureliusz | Stoicyzm

WIELKA TRÓJCA

” Oto jedyne, czego potrzebujesz w chwili obecnej: pewności sądów, działań na rzecz dobra powszechnego i przyjmowania z wdzięcznością wszystkiego co przynosi ci los.”

 

Marek Aureliusz, Rozmyślania, 9.6

Seneka | Stoicyzm

BĄDŹ BEZWZGLĘDNY DLA RZECZ, KTÓRE NIE MAJĄ ZNACZENIA

” Jak wielu ludzi zabierało ci życie, gdy nie byłeś nawet świadom tego co tracisz? Ile marnowałeś na bezcelowy smutek, bezmyślną wesołość, chciwe żądze, towarzyskie uciechy? Jak mało pozostało ci z ciebie? [Gdy to pojmiesz] Zrozumiesz, że umierasz, zanim nadszedł Twój czas!”

 

Seneka, O krótkości życia, 3.3b

Epiktet | Stoicyzm

EDUKACJA DROGĄ DO WOLNOŚCI

„Co jest owocem tych nauk? To plon najpiękniejszy i najodpowiedniejszy dla prawdziwie wykształconych: spokój ducha, nieustraszoność i wolność. Nie powinniśmy wierzyć pospólstwu, utrzymującemu, że tylko wolnym wolno się kształcić. Wierzmy miłośnikom mądrości, mówiącym, że tylko wykształceni są wolni.

 

Epiktet, Diatryby, 2.1.21-23a

Epiktet | Stoicyzm

KONTROLA I WYBÓR

„Podstawowe zadanie w życiu polega na tym, by identyfikować i odpowiednio dzielić sprawy na zewnętrzne, nad którymi nie mamy kontroli, oraz na te związane z naszymi wyborami. Gdzie więc należy szukać dobra i zła? Nie w pozostających poza naszą kontrolą rzeczach zewnętrznych, ale w sobie, w wyborach, które do nas należą […].”

 

Epiktet, Diatryby, 2.5.4-5